Η δίαιτα ελεύθερη γλουτένης έχει γίνει της μόδας. Στα σουπερμάρκετ τα προϊόντα αυτά συναντώνται στα ίδια ράφια με τα βιολογικά και έχουν γίνει πλέον συνώνυμο του υγιεινού τρόπου ζωής… ακόμα και για άτομα που δεν πάσχουν από κοιλιοκάκη.
Αλλά είναι τα προϊόντα ελεύθερα γλουτένης πραγματικά υγιεινά;
Όχι… δεν είναι υγιεινά γιατί είναι επεξεργασμένα με χαμηλή θρεπτική αξία ενώ στα συστατικά τους υπάρχει συχνά ζάχαρη, σόγια, σπορέλαια και δημητριακά χωρίς γλουτένη όπως καλαμπόκι, ρύζι, βρώμη, κινόα που εξακολουθούν να αποτελούν πρόβλημα για τα άτομα με κοιλιοκάκη.
Τα άτομα που έχουν κοιλιοκάκη ναι θα πρέπει να αφαιρέσουν από τη διατροφή τους εξ' ολοκλήρου τη γλουτένη. Ωστόσο σύμφωνα με μελέτη του 2009, στην οποία συμμετείχαν 465 άτομα με κοιλιοκάκη και τα οποία ακολούθησαν δίαιτα ελεύθερη γλουτένης για 16 μήνες μόνο το 8% εξ' αυτών κατάφεραν να έχουν φυσιολογικές ιστολογικές εξετάσεις στο έντερο. Μόνο το 8% κατάφερε με αυστηρή δίαιτα ελεύθερη γλουτένης κατόρθωσε δηλαδή να θεραπεύσει το έντερο του! Μια ακόμη μελέτη του 2010, στην οποία συμμετείχαν 381 ενήλικες και οι οποίοι ακολούθησαν για 2 χρόνια αυστηρή δίαιτα χωρίς γλουτένη μόνο το 34% θεράπευσαν το βλεννογόνο του εντέρου τους.
Αυτές οι μελέτες δείχνουν ξεκάθαρα πως η δίαιτα ελεύθερη γλουτένης δεν θεραπεύει το έντερο.
Στο 65% των ατόμων με κοιλιοκάκη το έντερο τους εξακολουθεί να βρίσκεται σε φλεγμονή.
Ακόμα και άτομα χωρίς συμπτώματα σύμφωνα με μελέτη του 2008 εξακολουθούσαν να έχουν υψηλούς τους δείκτες φλεγμονής στο έντερο μετά από 2 χρόνια σε δίαιτα χωρίς γλουτένη. Επομένως η έλλειψη συμπτωμάτων δεν αποτελεί πάντα ένδειξη θεραπείας.
Οι περισσότερες μελέτες έχουν παρακολουθήσει άτομα με κοιλιοκάκη για 2 μόνο χρόνια αλλά τι συμβαίνει μακροπρόθεσμα;
Σε μία άλλη μελέτη του 2002, 30 ενήλικες επιβεβαιωμένα με βιοψία έπασχαν από τη νόσο παρακολουθήθηκαν και βρέθηκαν σε ύφεση για 8 με 12 χρόνια. Αυτή η μελέτη διαπίστωσε ότι το 56% των ατόμων είχαν πολύ κακή κατάσταση σε βιταμίνες, αποδεικνύοντας πως δεν γίνεται σωστή απορρόφηση θρεπτικών συστατικών από το έντερο τους.
Αυτό επίσης συνεπάγεται ότι μετά από 10 χρόνια σε δίαιτα ελεύθερη γλουτένης, τα μισά άτομα με κοιλιοκάκη έχουν σοβαρές ανεπάρκειες σε σημαντικές θρεπτικές ουσίες.
Φαίνεται πως η δίαιτα ελεύθερη γλουτένης δεν επιδιορθώνει την εντερική διαπερατότητα!
Ο λόγος που τα άτομα με κοιλιοκάκη δεν πρέπει να τρώνε δημητριακά με γλουτένη είναι γιατί περιέχουν μια πρωτεΐνη που λέγεται γλιαδίνη, η οποία είναι μια προλαμίνη που αυξάνει την παραγωγή της ζονουλίνης προκαλώντας έτσι εντερική διαπερατότητα και φλεγμονή.
Όλα τα δημητριακά και αυτά χωρίς γλουτένη δυστυχώς έχουν προλαμίνες, που είναι πολύ δύσπεπτες και ερεθίζουν τη βλεννογόνο του εντέρου. Ενώ η γλιαδίνη είναι η προλαμίνη στο σιτάρι που προκαλεί πρόβλημα και τα δημητριακά χωρίς γλουτένη έχουν παρόμοιες προλαμίνες που επίσης προκαλούν πρόβλημα στο έντερο.
✓ Η ζείνη είναι προλαμίνη στο καλαμπόκι έχει μια που είναι ιδιαίτερα προβληματική στα άτομα με κοιλιοκάκη
✓ Η αβενίνη είναι προλαμίνη στη βρώμη που προωθεί φλεγμονώδη κατάσταση στο έντερο στα άτομα με κοιλιοκάκη.
✓ Ο ορζενίνη είναι η προλαμίνη στο καστανό ρύζιι, που προωθεί φλεγμονώδη κατάσταση στο έντερο στα άτομα με κοιλιοκάκη.
Ακόμα και το κινόα λόγω του ότι έχει υψηλή περιεκτικότητας σε σαπωνίνες, που προκαλεί εντερική διαπερατότητα.
Ο μόνος τρόπος λοιπόν για να μπει σε ύφεση η κοιλιοκάκη και να μπορέσετε να έχετε καλή θρέψη είναι να σπάσετε το φαύλο κύκλο της φλεγμονής και της εντερικής διαπερατότητας με το να αντιληφθείτε ότι η δίαιτα ελεύθερη γλουτένης δεν είναι αρκετή.
Τι θα πρέπει να αποφεύγει ένα άτομο με κοιλιοκάκη για να πετύχει όλα τα παραπάνω;
➤ Επεξεργασμένα τρόφιμα που περιέχουν ζάχαρη, φυτικά έλαια, πρόσθετα ή χρωστικές
➤ Δισακχαρίτες και πολυσακχαρίτες για να θεραπεύει τη βακτηριακή υπερανάπτυξη στο έντερο.
➤ Δημητριακά και σόγια
Και τι θα πρέπει να τρώει;
➤ Ανεπεξέργαστα τρόφιμα στην φυσική τους κατάσταση
➤ Άφθονα πυκνά σε θρεπτικά συστατικά ζωικά τρόφιμα πλούσια σε πρωτεΐνη και υγιεινά λίπη
➤ Άφθονα καλά βακτήρια (προβιοτικά) από τρόφιμα που έχουν υποστεί ζύμωση ή και συμπληρώματα.
Επομένως, η ιδανική διατροφή για τα άτομα με κοιλιοκάκη πρέπει να αποτελείται από εύπεπτα, χωρίς προλαμίνες, ανεπεξέργαστα τρόφιμα που δεν “ταΐζουν” τα κακά βακτήρια ή ενθαρρύνουν την φλεγμονή και ταυτόχρονα παρέχουν βέλτιστη θρέψη και μπορούν να θεραπεύσουν την εντερική διαπερατότητα.
